De voortstekruisbandblessure is momenteel een ‘hot topic’, doordat verschillende bekende voetbalsters momenteel gedwongen aan de zijlijn staan na het afscheuren van de kruisband. De kruisband heeft een belangrijke stabiliserende functie van de knie. Met name bij sporten waarbij draaibewegingen van de knie gevraagd worden (bv voetbal, handbal) zien we deze blessure geregeld.
Voorstekruisbandblessures nemen toe
Het aantal voorstekruisbandblessures onder jongeren neemt de laatste jaren toe en de verwachting is dat dit de komende jaren verder toe zal nemen. Met name meisjes lopen een groot risico. Vaak volgt er na het afscheuren van de kruisband een operatieve reconstructie. De revalidatie is een lang en zwaar traject van ongeveer een jaar. Helaas komt een serieus percentage van de sporters niet meer terug op het gewenste niveau en is het aantal recidieven vrij hoog. Je hebt een verhoogd risico om je kruisband aan dezelfde knie of aan je andere knie af te scheuren. Daarnaast is de voorstekruisbandruptuur een voorspeller van andere vervelende problematiek aan de knie op latere leeftijd.
Er zijn verschillende oorzaken die het risico voor het afscheuren van een kruisband vergroten. Het bewegingsmechanisme komt vaak overeen en in het merendeel van de gevallen is er sprake van een non-contact situatie. De reden dat meisjes vaker hun voorstekruisband afscheuren heeft waarschijnlijk een anatomische verklaring en mogelijk dat ook hormonale veranderingen een rol spelen. Verder heerst er onder de jeugd steeds meer bewegingsarmoede, waardoor de motorische vaardigheden fors afnemen.
Blessure voorkomen
Is deze blessure dan helemaal niet te voorkomen? Jawel! Er zijn genoeg studies binnen verschillende sporten die hebben aangetoond dat preventieprogramma’s effectief zijn. Voor de voorstekruisband geldt dus zeker dat voorkomen beter dan genezen is. Het probleem is vaak dat de preventieprogramma’s binnen de clubs niet bekend zijn of dat ze niet goed worden opgevolgd. De programma’s zijn effectief wanneer ze consequent uitgevoerd worden. En op die consequentheid gaat het vaak fout. Een preventieprogramma kan alleen goed geïmplementeerd worden, wanneer de oefenstof breed door de vereniging gedragen wordt. Helaas wordt het nut van de oefeningen nog altijd niet goed ingezien en wordt de ‘kostbare’ trainingstijd liever besteed aan de voorbereiding op de wedstrijd van het aankomende speelweekend.
Jongmans-Fysiosupport
Bij Jongmans-FysioSupport begeleiden we bijna dagelijks sporters, die hun voorstekruisband hebben afgescheurd. We willen de revalidanten het liefst al voor hun operatie zien, want het is bekend dat zo’n pré-operatief traject voor een betere ‘outcome’ na de operatie zorgt. In het pré-operatieve traject trachten we de knie zo rustig mogelijk te krijgen met een goede beweeglijkheid en wordt er al gestart met krachttraining ter bevordering van de spierfunctie. Ook proberen we de sporter vooraf goed te informeren over de aankomende operatie. We zien dat er ondanks goede voorlichting vanuit de orthopeed toch nog vaak onduidelijkheden of onzekerheden zijn. De revalidatie is niet alleen een fysiek proces. De mentale belasting gedurende het gehele traject mag niet onderschat worden.
Na de operatie start dan al binnen enkele dagen het revalidatietraject. Het hoofddoel van de revalidant is vaak duidelijk: ‘Ik wil mijn sport weer kunnen uitoefenen!’. Dit hoofddoel ligt vaak een jaar verder in de toekomst en dus werken we bij Jongmans-FysioSupport veel met subdoelen. Die subdoelen beslaan een veel kortere periode, waardoor het voor de sporter minder moeilijk is voortdurend een goede motivatie te houden. Om die reden proberen we ook geen enkele training hetzelfde te laten zijn. We bieden veel variatie in de aangeboden trainingsvormen en is er geregeld ruimte voor een spelletje of een simpel wedstrijdje. Verandering van spijs doet eten! Door gevarieerd te bewegen creëer je een zekere mate van spierslimheid. Onze trainingszaal is er op ingericht dat we veel functionele vormen kunnen aanbieden. Daarnaast hebben we ook een gymzaal en sportvelden tot onze beschikking, waardoor we de sporter tot in de eindfase van de revalidatie ideaal kunnen begeleiden. Door te testen en te meten proberen we zo zorgvuldig mogelijk de keuze te maken wanneer een sporter, zowel mentaal als fysiek, weer terug kan keren in de sport die zo graag beoefend werd. In de praktijk zien we ook dat de revalidanten het prettig vinden om ervaringen met elkaar te delen. Ieder herstelproces is een uniek proces, maar in het lange traject zijn er een hoop gemeenschappelijke ervaringen waarvan ze van elkaar kunnen leren.
Onze sportfysiotherapeuten zijn ook actief op het gebied van preventie, want het liefste wil je die vervelende blessures voorkomen. Dit doen we door voorlichting te geven aan spelers en trainers middels presentaties en voorbeeldtrainingen bij verenigingen met wie we een samenwerkingsverband hebben. In de praktijk begeleiden we ook individuele sporters op het gebied van preventie en performance. Bij deze trajecten is er veel aandacht voor het juist uitvoeren van bewegingen en het versterken van gewenste spiergroepen. Deze trajecten worden vooraf gegaan door een screening met verschillende testen. Deze nulmeting kan dan in een later stadium altijd ter evaluatie erbij gehaald worden.
Jongmans-FysioSupport is gevestigd in het Talentencentrum Zuidwest-Nederland in Roosendaal. In dit centrum werken we samen met het High Performance Team. In dit team werken we onder andere samen met een sportdiëtist, sportpsycholoog en sportpodotherapeut.
Klik op Jongmans-FysioSupport voor de laatste artikelen over de praktijk.
Klik op Jongmans-FysioSupport voor meer informatie over de praktijk.