We spreken vandaag met Jan Reurings. Jan helpt amateurclubs met het verder organiseren van hun jeugdafdeling en daarin meer structuur brengen. ‘’Meeste amateurclubs hebben vrijwilligers die hun best doen om alle zaken geregeld te willen hebben en ik wil daaraan toevoegen dat ze nadenken over: wat ze precies willen? En hoe je dat gaat doen?’’ Reurings is bezig met hen te helpen hoe je beleid kan opzetten en hoe je dat in de praktijk kan uitvoeren.

Waar kijk je naar?
Jan heeft voor zichzelf een model ontwikkeld om een analyse van de jeugdafdeling te kunnen maken. ‘’Vanuit die analyse kijk ik naar wat voor club het is en wat de ambities van die club zijn. In die analyse kan ik aan gaan tonen waar de verbeter- en sterke punten liggen. Als je dat plaatje hebt kun je vanuit daar toewerken naar het in beeld brengen hoe je dit kunt aanpakken/verbeteren en hoe je dit in de praktijk kan doen. De thema’s zijn in grote lijnen altijd wel: verenigingsbeleid, jeugdbeleid, jeugdvoetbalbeleid, kaderbeleid. Ik kijk naar de jeugdafdeling die niet alleen uit voetbalmensen bestaat maar ook uit mensen die verantwoordelijk zijn voor de randvoorwaarden om zo goed mogelijk met voetballen bezig te kunnen zijn. Ik kijk daarbij echt naar jeugdbeleid, daar waar veel naar jeugdvoetbalbeleid wordt gekeken. Dit is iets wat eigenlijk pas later aanbod komt.’’

Reurings hanteert de zienswijze dat voetballen ‘de kern van de zaak’ is. Is er geen voetbal dan is de club er natuurlijk ook niet. ‘’Maar ik kijk ook naar: wat is er allemaal nodig om zo goed mogelijk met voetballen bezig te zijn en hoe kun je daar invulling/richting aangeven. Ik kijk dus breder dan alleen het voetballen.’’

Knelpunten
We vroegen wat er vaak voor knelpunten te vinden zijn binnen een amateurclub. ‘’Dat er niet een éénduidige manier is van werken. Iedereen doet zijn eigen ding en doet dat op zijn eigen manier. Er is geen gezamenlijke bedoeling om te willen realiseren. Dit moet je met elkaar afstemmen. Er is geen éénduidige visie hoe je met leren voetballen omgaat. Hierin doet iedereen het een beetje op zijn of haar eigen manier. En het is vaak zinvol om te kijken op welke manier omgegaan wordt met jeugdbeleid binnen de vereniging. Elke vereniging heeft een eigen cultuur. Die speelt een grote rol bij de manier waarop van alles wordt gedaan en uitgevoerd.”

”Er zijn clubs die vooral prestatiegericht zijn (dan is er vaak vooral aandacht aan de eerste teams). Hier is niks mis mee natuurlijk, want dit is een keuze. Andere clubs kiezen voor een breder belang. Die besteden veel aandacht aan alle kinderen. Deze willen vooral ook alle kinderen aandacht geven want die zorgen ervoor dat de jeugdafdeling groter kan worden en blijven. Bij prestatieve clubs krijgt juist die groep vaak de minste aandacht. Voetballen is er voor alle kinderen. Dan is het van belang alle kinderen aandacht te geven. Die hebben net zo goed behoefte aan goede coaches die in staat zijn om zinvolle trainingen te geven en die wedstrijden coachen op een manier dat het voor de kinderen nuttig en leerzaam is.’’

Iedereen verdient aandacht
Voor Jan begint jeugdbeleid en jeugdvoetbalbeleid met het feit dat iedereen aandacht verdient. Alle kaderleden en vrijwilligers verdienen aandacht vanuit de club. ”Vaak is het nog: Als iemand langs de lijn staat en die is een paar keer wezen kijken dan wordt er al gauw gevraagd of die een team wil coachen. Hij/Zij Krijgt te horen waar de materialen liggen en dan mag die beginnen. Ik vind dat je vanuit de club aandacht moet geven aan die mensen zodat ze merken dat de club hen erbij wil hebben en ook dat je als club zorgt dat die mensen te weten komen hoe je met trainingen en wedstrijden omgaat. Zo komt het meer van twee kanten. De KNVB probeert hier veel in te doen maar hebben niet de mankracht om dit goed in te vullen. Daarom is een bredere ondersteuning van clubs van groot belang. Ik begin vaak daar waar de KNVB stopt met ondersteunen.”

Opleidingen zien ontwikkelen
Reurings heeft altijd bij opleidingen bij KNVB gewerkt. Daarin heeft hij veel gedaan voor de ontwikkeling van het jeugdvoetballen. Nu als ZZP heeft hij zich hierin verder ontwikkeld en probeert hij clubs te helpen. ‘’Ik heb veel mensen opgeleid bij de KNVB. Dertig jaar geleden in 1990 heb ik de eerste cursus technisch jeugd coördinator ontwikkeld. In dat kader heb ik de opleidingen zien ontwikkelen en mijn bijdrage/inbreng geleverd. Ik ben ook altijd docent geweest van cursussen KNVB (trainer). Hierin heb ik alle cursussen gegeven tot en met de UEFA A jeugd. Ik heb me altijd verdiept in hoe verenigingen in elkaar steken en hoe je hierbinnen richting kunt geven aan de ontwikkelingen die bij een amateurvereniging van belang zijn.’’

Ontwikkelingen
Samen met Jan keken we naar de ontwikkelingen/veranderingen van de afgelopen dertig jaar. ‘’Ten eerste is de grootste verandering dat vroeger, van nature, veel meer kader vanuit de club kwam als tegenwoordig. En het is nu veel belangrijker om goed te kijken hoe je met je kaderbeleid om gaat. Heel veel clubs besteden hier te weinig aandacht aan. De clubs slagen er ook niet in om ouders te laten zien wat er in de jeugd nodig is voor het beleid.’’ Reurings heeft hierbinnen zelf ook veel gedaan wat leidde tot ouders die zichzelf aan gingen melden om bepaalde rollen te gaan vervullen. ‘’De ouders kregen begrip voor hoe de situatie eruitzag. Ik heb me erin verdiept hoe je in de jeugdafdeling duidelijk kan maken wat er allemaal nodig is en hoe je dit communiceert. Ik help clubs om duidelijk te maken aan de leden en ouders wat er nodig is”

‘’Iedereen is een uniek persoon, maar ik help de club wel met het duidelijk maken aan iedereen welke kant een club op wil en op welke manier de club dit wil doen. Bijvoorbeeld door een missie op te stellen, kernwaarden te bepalen en door te kijken naar hoe je die gaat vertalen. Door een visie te ontwikkelen geef je inhoud aan je jeugdopleiding.’’

Tot een gezamenlijke visie/missie komen
Jan begint met mensen uit het bestuur en commissies samen te komen om te kijken wat de clubs willen qua missie/kernwaarden/visie. ‘’Sommigen willen meer presteren en er zijn ook clubs die willen dat alle kinderen met plezier naar de club toekomen en met plezier trainen en voetballen. Vanuit daar krijg je een beeld wat voor club het is. Bijvoorbeeld een prestatieclub of een familieclub. Of een club die een combinatie wil. Op basis daarvan kan je met die mensen zeggen, oké hoe wil je erover drie of vier jaar uitzien. Dan krijg je vanzelf een missie. Door kernwaarden te bedenken en toe te voegen krijgt het uitwerken van de missie een richting die voor de club van belang is. De visie is van belang om de missie en de kernwaarden te vertalen naar de praktijk.”

Mensen dichter bij elkaar brengen
We vroegen ons af of je niet vaak te maken krijgt met mensen die botsen met elkaar tijdens zo’n gesprek. Vaak bij de gesprekken blijkt dat mensen op verschillende manieren kijken naar thema’s die voor een club van belang zijn. Door het gesprek aan te gaan lukt het vaak om mensen dichter bij elkaar te brengen zodat ze meer hetzelfde gaan denken over hoe ze naar de toekomst kijken. Verder is het van belang dat er aandacht is voor het duidelijk maken van wat een bepaalde rol voor betekenis en inhoud heeft. Als iemand training gaat geven, ga je eerst een kennismakingsgesprek voeren waarbij je verwachtingen uitspreekt voordat iemand daadwerkelijk aan de slag gaat. Het is goed om te weten wat je van elkaar verwacht. Vaak gaat het bij een club over trainingen inhoudelijk maar niet over het orde houden. Dat is toch echt een van de grootste knelpunten voor beginnende coaches. Belangrijk is het om daar veel aandacht aan te geven’’

Jan helpt de club met het opleiden van hun kader. Daarnaast helpt hij mensen die andere mensen willen helpen oftewel de coach traint de coach. Jan helpt de club in het structuur aanbrengen van gedrag. ‘’Je merkt regelmatig dat op trainingen niet echt wordt getraind maar dat het meer een soort bezigheidstherapie is.’’ Reurings organiseert bijeenkomsten bij de club met de verschillende geledingen van de club. Een van de onderwerpen is het ontwikkelen van een beeld over de cultuur en het klimaat waardoor er een meer eenduidig beeld bij mensen ontstaat over wat gerealiseerd wil worden. Dit doet hij door het organiseren van een gesprek met verschillende mensen uit de club en komt daarbij achter de cultuur van de club.

‘’Vanuit hier kom je tot de kern van de club en kan je een verdiepingsslag maken in het ondersteunen van de clubs. Je gaat een onderscheid maken tussen wat wel en niet passend is binnen de missie/visie van de club. Ik heb nu een aantal clubjes die heel verschillend zijn. Maar met mijn visie en mijn model kan ik de clubs op maat ondersteunen.’’ Nu heeft hij bijvoorbeeld een club (SC ’t Gooi) die bestaat uit 70% meiden/vrouwen (’t Gooi, Hilversum). ‘’Deze club heeft een andere steun nodig dan een club waar bijna geen meisjes actief zijn.’’

‘Help het mij zelf te doen’
Jan loopt al een jaartje of zestig rond in de voetballerij en heeft hierdoor veel lijntjes, daardoor heeft hij een groot netwerk. ‘’Steeds meer mensen weten mijn ideaal (het voetbalgymnasium), waarbij ik mensen binnen de club wil opleiden.’’

Jan komt bij een club één keer in de veertien dagen langs. ‘’Daarbij gaan we eerst het beleid duidelijk maken binnen de club en organiseren we kaderbijeenkomsten. Niet alleen voor voetbalkader maar ook voor bestuurlijk organisatorisch kader. Dan kijken we naar hoe we met voetbal om willen gaan, op welke manier we met leren voetballen om willen gaan en dat er daarvoor randvoorwaarden georganiseerd moeten worden. Dit gebeurt gefaseerd door het seizoen heen, wat ga je in welke periode doen? Als iets in de stijgers is gezet kijken we naar hoe we het in de praktijk gaan brengen.’’ Jan begeleidt, waarbij de clubs het vervolgens zelf moeten doen. ‘’Je moet mensen helpen met hoe ze het zelf kunnen doen. Dit heb ik vanuit het onderwijs geleerd. Ik ben 25 jaar gymnastiek leraar geweest en de filosofie hier was: ‘help het mij zelf te doen’. Daaraan heb ik gekoppeld dat de ontwikkeling van het individu centraal staat.’’

Heeft u nog belangrijke tips die u mee wilt geven die verenigingen mee kunnen nemen?
Mensen hebben het vaak over een veilige omgeving maar niemand heeft een echt goede uitleg voor wat een veilige omgeving is (Jan wel). ‘’Ik heb door de jaren heen geleerd hoe je een veilige omgeving kunt creëren. De harmonische omgeving is waar mensen zich gerespecteerd voelen en zonder oordelen benaderd worden. Het persoonlijk belang mag niet boven het belang van de groep staan.’’ Jan maakt een gezamenlijk plan met een omgeving die daaraan wil werken. ‘’Het is bij veel clubs belangrijk om daar goed aandacht aan te besteden!’’

Klik op Jan Reurings voor zijn laatste artikel!