Jester Francisca (28) is al vanaf zijn drieëntwintigste actief als scheidsrechter bij de KNVB. Zijn carrière in het voetbal begon echter al eerder. De in Zwijndrecht woonachtige Francisca was in het verre verleden actief als speler én als keeper in de jeugdafdeling van E.B.O.H. en speelde twee jaar in de senioren bij Dubbeldam. De oud-leerling van het CIOS is al vijfenhalf jaar werkzaam als fitness instructeur en daarnaast verzorgd hij huis aan huis personal training voor bedrijven.
Voordat Jester op drieëntwintigjarige leeftijd begon met fluiten was de Zwijndrechter voetbaltrainer. Vanwege zijn toenmalige opleiding sport & bewegen is Jester in het trainersvak gerold. Hij was tien jaar lang actief als trainer bij de jeugd van E.B.O.H. en Oranje Wit. Het laatste jaar van zijn trainerscarrière was Jester assistent-trainer van het tweede elftal van Oranje Wit. Dit jaar was Jester alleen aanwezig op de doordeweekse trainingsavonden omdat hij een nieuwe passie had gevonden op de zaterdagen. Francisca was namelijk begonnen met fluiten. ‘’Ik was destijds het plezier in het training geven aan het verliezen. Ik denk dat dat kwam, omdat ik de binding met de jongere generatie verloor. In mijn tijd voetbalde je buiten tot het donker was en tegenwoordig ligt de prioriteit bij de jeugd toch meer op zaken als een smartphone en de opleiding. Dit vind ik wel begrijpelijk, maar het lukte me niet meer om spelers echt te raken. Daarom heb ik het hoofdstuk als trainer ook afgesloten voor mezelf.’’
Toen de passie voor het training geven minder werd, kwam het fluiten op zijn pad. ‘’Voor het CIOS moest ik een vrije ruimte invullen’’. Toen zag Jester een oproep van niemand minder dan Danny Makkelie op zijn Facebookpagina langs komen. ‘’Ik besloot voor de grap een bericht te sturen naar Danny met het idee dat hij toch niet zou reageren, aangezien hij het erg druk had. Tegen mijn verwachting in reageerde Makkelie en vertelde hij me dat hij het leuk vond dat ik mee wilde doen en waar ik me in kon schrijven voor de cursus.’’ In deze cursus, waar Danny Makkelie toevallig ook zijn docent was, leerde Jester alles over het scheidsrechtersvak wat er in acht avonden te leren viel.
Na het volgen van de curcus ging Jester er niet van uit dat hij het fluiten zo leuk zou vinden. ‘’Ik dacht even de vrije ruimte voor mijn opleiding in te vullen’’. Echter vond de arbiter een passie die hij tot op de dag van vandaag nog steeds voelt. ‘’Je zou kunnen zeggen dat ik toevallig in het scheidsrechters vak gerold ben, maar ik ben ook wel een betweter dus het is ook wel iets dat altijd bij mij heeft gepast.’’
‘’Om scheidsrechter te kunnen zijn heb je denk ik wel een bepaald karakter nodig.’’ Een oud-trainer was daar belangrijk in voor jester. ‘’Hij zei altijd: je moet met plezier het veld in gaan, maar je moet wel alles kunnen en willen zien.’’ Jester benadrukt ook dat het functioneren als scheidsrechter geen makkelijke taak is. ‘’De nadruk wordt tegenwoordig heel erg op de arbitrage gelegd op het moment dat het niet loopt of als er een belangrijke wedstrijd verloren wordt. Het is ook niet makkelijk om daarmee om te gaan.’’
Jester, die het belangrijk vindt om rust uit te stralen in het veld, is positief over dit seizoen. ‘’Voor mijn gevoel gaat het redelijk, Ik heb geen reden om te klagen.’’ Tegenwoordig is de arbiter actief op het één na hoogste niveau bij de jeugd. ‘’Bij de jeugd fluit ik op landelijk niveau, de top amateurploegen en BVO’s tot aan de eerste divisie.’’ Daarnaast is de Zwijndrechter ook actief op de zondag. ‘’Op de zondag fluit ik senioren elftallen in de reserve hoofdklasse en in de derde klasse. Soms fluit ik ook wel eens een wedstrijd in de tweede klasse.’’
Over het fluiten van twee wedstrijden in een weekend is Jester enthousiast. ‘’Ik kan niet stil zitten en ik heb conditie zat. Af en toe denk ik na een wedstrijd, is dit alles? Dan heb ik het wel over het loopwerk natuurlijk. Als scheidsrechter vind ik het erg belangrijk om fit te zijn en dat ook uit te stralen.’’ Al is de fysieke gesteldheid niet alles volgens Jester. Een oud-trainer van hem had hier een mooie uitspraak over. ‘’Harde lopers zijn doodlopers’’ Deze opmerking is Jester in al die jaren bijgebleven en nog steeds begint hij te lachen als hij het er over heeft. ‘’Je moet er natuurlijk voor uitkijken dat je niet te fanatiek over komt, anders kom je al snel chaotisch over.’’
Het hoogtepunt van Jester tot nu toe is de wedstrijd Oranje Wit 1 – Wieldrecht 1. ‘’De omstandigheden waren minder fijn, want ik moest een scheidsrechter gaan vervangen die al in de 31e minuut uitviel vanwege een blessure aan de hamstring. Het was de wedstrijd Oranje Wit tegen Wieldrecht in de knock-out fase van de beker. De drukbezochte wedstrijd stond op dat moment nog 0-0. Ik werd uit het publiek gehaald. Normaal ga je natuurlijk niet naar een wedstrijd met het idee dat je in kan gaan vallen. Ik had die dag al een wedstrijd gefloten en ik dacht laat ik eens lekker naar een wedstrijdje gaan kijken in de buurt. Uiteindelijk ging het gewoon goed en kreeg ik de complimenten van beide ploegen.”
Naast een mooi hoogtepunt kent Jester ook een vervelend dieptepunt. ‘’Een aantal jaar geleden tijdens de wedstrijd van het toenmalige OMC tegen Raamsdonk. Ik toonde een speler van OMC de rode kaart, omdat ik hem hoorde vloeken met een hele lelijke ziekte. Vervolgens kwam hij verhaal halen, haalde hij me onderuit en schopte hij me twee keer tegen het hoofd. Voordat hij me een derde keer kon raken was ik op tijd weg en toen moest ik echt even rennen.’’ Na dit vervelende incident ontving Jester veel steun van collega-scheidsrechters, vrienden en familie. ‘’Ik ben daarna kort in traumatherapie geweest en dat heeft me goed geholpen.’’ Het weekend na het incident is Jester gelijk weer gaan fluiten. ‘’Vanuit de KNVB werd er de weken daarna begeleiding meegestuurd naar de wedstrijden. Hier ben ik de KNVB erg dankbaar voor.’’
In de toekomst hoopt Jester in de eredivisie van de jeugd te gaan fluiten en in de senioren hoopt hij ooit de tweede en derde divisie te bereiken. ‘’ik hoop ooit wekelijks de 0-19 van clubs als Feyenoord, PSV en Ajax te mogen fluiten.’’ Of hij ooit zijn ambities gaat waarmaken weet Jester niet. ‘’Ik hoop het op termijn wel te bereiken, maar je weet het nooit zeker.’’
Francisca kijkt graag naar de scheidsrechters in de eredivisie. ‘’Natuurlijk vind ik Bjorn Kuipers de beste scheidsrechter die we hebben, maar ook kijk ik graag naar Danny Makkelie, Serdar Gözübüyük, Dennis Higler en Bas Nijhuis.’’ Maar Jester heeft andere voorbeelden. ‘’Echte voorbeelden voor mij zijn toch Pierluigi Collina en Massimo Busacca. Die straalde vroeger al een bepaalde autoriteit uit. Niet dat ze macht wilde uitoefenen, maar ze straalde uit dat ze een natuurlijke gezaghebber waren. Dat is iets wat ik hartstikke mooi vind om te zien.’’
Als afsluiter heeft Jester een mooie boodschap voor alle beginnend scheidsrechters. ‘’Je moet weten waar je talenten en kwaliteiten liggen. Kies niet één specifiek voorbeeld en probeer van iedereen wat te leren. Je bent namelijk jezelf en daarom moet je ook je eigen persoonlijkheid ontwikkelen.’’
lees hier het vorige artikel over KNVB scheidsrechter Sam van de Graaf.